Czym są linie napowietrzne?

Elektroenergetyczne linie napowietrzne służą do przesyłania energii elektrycznej.

Linie napowietrzne składają się głównie z:

  • przewodów napowietrznych,
  • stanowisk słupowych z kompletem konstrukcji pełniących określoną funkcję,
  • osprzętu typu rozłącznik/odłącznik napowietrzny, łańcuchów odciągowych z izolatorami dostosowanymi do napięcia linii, ograniczników przepięć itd.
  • ew. innych elementów wynikających ze sposobu pracy linii.

Linie napowietrzne mogą być zlokalizowane na różnej wysokości w zależności od terenu. Z reguły im wyższe jest napięcie energii przepływającej przez linię napowietrzną, tym wyżej się dana linia znajduje.

Kategorie linii napowietrznych

W zależności od ważności linii, a tym samym od potrzeby bardziej troskliwej eksploatacji, linie napowietrzne dzieli się na następujące kategorie:

  • Kategoria I – linie o napięciu znamionowym 220 kV i wyższym,
  • Kategoria II – linie o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV niezaliczane do kategorii I,
  • Kategoria III – linie o napięciu znamionowym 1 kV i niższym.

Natomiast ze względu na wysokość napięcia wyróżnia się:

  • linie najwyższego napięcia (NN) to linie o napięciu 200 kV i wyższym,
  • linie wysokiego napięcia (WN) to linie o napięciu 110 kV i wyższym,
  • linie średniego napięcia (SN) to linie o napięciu od 1 do 60 kV,
  • linie niskiego napięcia (nN) to linie o napięciu poniżej 1 kV.

Z kolei biorąc pod uwagę funkcje linii napowietrznych można mówić o liniach przesyłowych, rozdzielczych, rozdzielczo-przesyłowych i dostarczających energię bezpośrednio do odbiorców. Zarówno obowiązujące normy i przepisy, jak i przynależność linii do określonych kategorii determinuje jej konstrukcję i szczegóły całościowego projektu.

Założenia projektowe dla aparatury napowietrznej

Projektując linie napowietrzne przyjmuje się przeważnie następujące główne założenia:

  • bezpieczeństwo – aparatura napowietrzna powinna odznaczać się wysokim stopniem bezpieczeństwa zagwarantowanym przez cały okres eksploatacji,
  • zgodność – z przepisami obejmującymi branżę, aktualnymi normami i wytycznymi standaryzacyjnymi klientów,
  • certyfikaty zgodności i badania typu – wydane/wykonane przez akredytowane jednostki,
  • jakość (wykonania, el. konstrukcji) – tak wysoka, by zapewnić bezawaryjną pracę przez wiele lat,
  • optymalizacja projektu/budowy pod kątem techniczno-ekonomicznym do stosowania w elektroenergetyce.

Sposób oznaczania linii napowietrznych

Istnieją różne sposoby oznaczania linii napowietrznych. Do tej pory kwestia ta nie została unormowana, więc sposób oznaczania linii powinien być ustalony przez zakład je eksploatujący. Wśród wielu stosowanych sposobów najczęściej spotyka się oznaczenie obiektów numerami (np. linia 320). Często występuje też oznaczenie nazwami miejscowości lub stacji, pomiędzy którymi dana linia została wybudowana (np. linia 15 kV Włoszczowa-Oleszno).

Łączniki napowietrzne ZPUE

Wiedza i doświadczenie

Nasze łączniki napowietrzne z powodzeniem są stosowane w sieciach napowietrznych już od ponad 30 lat. W ofercie ZPUE znajdują się zarówno aparaty sterowane napędami ręcznymi do wykonywania podstawowych czynności łączeniowych, jak i w pełni zautomatyzowane rozłączniki oraz wyłączniki, które – dzięki zabudowanym urządzeniom do pomiaru prądu i napięcia – umożliwiają pełną kontrolę parametrów linii i precyzyjną detekcję miejsca zwarć i uszkodzeń.

Nagrody i wyróżnienia

Na szczególną uwagę zasługują dwa flagowe produkty: rozłącznik serii THO-24 oraz automatyczny wyłącznik (reklozer) serii THO-RC27. Aparaty te zostały uhonorowane wieloma nagrodami, między innymi podczas targów ENERGETAB w miejscowości Bielsko-Biała. Z powodzeniem pracują one w rozległych inteligentnych sieciach typu SMART-GRID czy FDiR, znacząco podwyższając ich efektywność i bezawaryjność.

Wysoka jakość polskiej produkcji

Każdy z aparatów posiada wszystkie niezbędne dokumenty i certyfikaty dopuszczające do stosowania na terenie Polski. Produkcja łączników napowietrznych ZPUE odbywa się wyłącznie w Polsce, dokładniej we Włoszczowie. Wielkość realizowanej przez nas produkcji sięga blisko 4500 aparatów napowietrznych rocznie, co daje nam znaczącą przewagę na rynku.

Łączniki napowietrzne – doskonalenie

Stale monitorujemy trendy na rynku i korzystamy z nowych rozwiązań technologicznych unowocześniając nasze produkty. Dzięki temu potrafimy dostosowywać się do bieżących wymagań klientów.

Realizujemy także postanowienia dużych i wymagających umów ramowych dla polskich i zagranicznych grup energetycznych. Dzięki temu jesteśmy partnerem godnym zaufania. – W 2022 roku są to między innymi rozłączniki THO-24 w ilości 619 kompletów dla grupy Energa Operator oraz wyłączniki (reklozery) THO-RC27 dla PKP Energetyka. Świadczy to o wysokiej jakości i niezawodności naszych urządzeń, a także daje pogląd na olbrzymi potencjał firmy ZPUE S.A.

Czym są słupowe stacje transformatorowe?

Słupowe stacje transformatorowe nazywane są również napowietrznymi stacjami transformatorowymi. Instaluje się je głównie z myślą o odbiorcach z terenów wiejskich, podmiejskich, miejsko-wiejskich, osiedlowych, a także przemysłowo-usługowych.

Ze względu na przeznaczenie stacje słupowe zwykle produkuje się z transformatorem o mocy znamionowej do 400 kVA. Niektóre nowe rozwiązania pozwalają zabudować transformator o mocy wyższej (do 630 kVA-800 kVA). Poszczególne elementy stacji występują w różnych wariantach, co umożliwia ich lepsze dostosowanie i dopasowanie do potrzeb i budżetu danego klienta.

Stacje słupowe zwykle zasilane są z sieci napowietrznej lub kablowej ŚN, ale istnieją również inne rozwiązania dostępne w albumach typizacyjnych. Wszystko zależy od warunków jakie stwarzają docelowe miejsca instalacji.

Czym wyróżniają się stacje słupowe ZPUE?

Słupowe stacje transformatorowe ZPUE to wyroby wyróżniające się bardzo dobrą opinią na polskim rynku. Nasza oferta jest bardzo duża i obejmuje wszystkie typy stacji dostępne w albumach typizacyjnych dopuszczonych do stosowania na terenie naszego kraju. Stacje te trafiają na rozmaite obiekty i pracują nawet w trudnych warunkach i lokalizacjach.

Klient, który zdecyduje się na zakup słupowej stacji transformatorowej naszej firmy może liczyć na kompleksową obsługę i wsparcie techniczne. Proponujemy rzetelne doradztwo, dzięki czemu uda się dobrać najbardziej optymalne parametry stacji i wyposażenie dopasowane do potrzeb klienta oraz inwestycji.

Oto niektóre elementy wpływające na naszą dobrą pozycję na rynku:

  • wszelkie certyfikaty na produkowane wyroby,
  • możliwość dopasowania do potrzeb klienta,
  • elastyczność w wykonaniu,
  • rozpoznawalna marka,
  • polska produkcja,
  • wsparcie techniczne na etapie projektowania dla klienta,
  • jeden pewny gwarant na całość dostarczonego zamówienia,
  • dostawa własną flotą transportową oraz możliwość rozładunku.

Słupowe stacje transformatorowe ZPUE

ZPUE S.A. produkuje stacje słupowe od ponad 30 lat. Doświadczenie, wiedza i innowacyjne podejście do zagadnień związanych z elektroenergetyką pozwoliło nam stworzyć szeroką gamę rozwiązań. Nasze stacje zasilają rozmaite obiekty i obszary – począwszy od domów jednorodzinnych po całe zakłady produkcyjne. Ofertę kierujemy do przemysłu, odnawialnych źródeł energii, energetyki zawodowej. Ponadto dostarczamy na rynek bardziej specjalistyczne wykonania – według indywidualnych potrzeb i opracowań.

Stacje słupowe ZPUE składają się ze strunobetonowych żerdzi wirowanych typu E, EM wykonanych z betonu o klasie C 40/50(50/60) produkowanych również w firmie ZPUE, oraz konstrukcji stalowych, które służą do zamocowania poszczególnych urządzeń w zależności od typu stacji i wariantu wykonania.

Do realizacji podchodzimy najczęściej kompleksowo. W dziedzinie słupowych stacji transformatorowych realizujemy też bardzo duże dostawy w ramach umów ramowych. Na przykład na potrzeby Grupy Energetycznej ENEA Operator dostarczyliśmy 1700 kompletów takich stacji. To pokazuje, że jako firma jesteśmy partnerem godnym zaufania, ponieważ dostarczamy wyroby zgodne z wszelkimi wymaganiami, normami oraz standardami.

Nasze dotychczasowe realizacje dotyczyły również rozdzielnic dla słupowych stacji transformatorowych. W ramach tych umów dostarczyliśmy kilka tysięcy sztuk takich urządzeń na potrzeby wyżej wspomnianej Spółki Energetycznej ENEA Operator. Ponadto tysiące naszych rozdzielnic zasila liczne domy, firmy i inne obiekty na terenie całego kraju. Produkcja blisko 3000 rozdzielnic i stacji słupowych rocznie daje ZPUE S.A. pozycję lidera w tej dziedzinie na polskim rynku. Jednocześnie czyni to spółkę zauważalnym i zaufanym partnerem dostaw na rynku europejskim i światowym.

ZPUE S.A. posiada wszystkie niezbędne licencje uprawniające do produkcji (prefabrykacji) stacji słupowych. Wdrożyliśmy również system Zakładowej Kontroli Produkcji (ZKP), który zapewnia zgodność z najnowszą normą PN-EN 1090 w zakresie produkcji konstrukcji energetycznych niskiego, średniego i wysokiego napięcia oraz stacji transformatorowych.

Co to są rozdzielnice?

Rozdzielnice stanowią grupę urządzeń elektroenergetycznych pełniącą funkcję zespołu urządzeń rozdzielczych, zabezpieczeniowych, pomiarowych, sterowniczych i innych elementów umieszczonych w specjalnej obudowie. Oprócz tych urządzeń wewnątrz obudowy znajdują się np. szyny zbiorcze, połączenia elektryczne, elementy izolacyjne oraz osłony. Głównym zadaniem takiej konstrukcji jest rozdział energii elektrycznej, a także łączenie i zabezpieczenie linii obwodów elektrycznych. Jednym z rodzajów rozdzielnic są rozdzielnice niskiego napięcia.

Do czego służą rozdzielnice nN?

Rozdzielnice nN, czyli rozdzielnice niskiego napięcia przeznaczone są do przesyłu i rozdziału energii elektrycznej oraz zasilania i zabezpieczenia urządzeń elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń. Swoje zastosowanie znajdują w stacjach transformatorowych miejskich, budowlanych oraz w zakładach przemysłowych, domach towarowych i innych obiektach użyteczności publicznej.

W zależności od miejsca zainstalowania, rozdzielnice niskiego napięcia dzielimy na rozdzielnice wewnętrzne i zewnętrzne. Wszystkie rozdzielnice nN mogą być wyposażone w następujące elementy:

  • aparaturę łączeniową: rozłączniki, rozłączniki bezpiecznikowe, wyłączniki z napędami ręcznymi lub napędami silnikowymi,
  • aparaturę pomiarową: przekładniki prądowe i napięciowe, liczniki energii elektrycznej, analizatory parametrów sieci,
  • układy kompensacji mocy biernej,
  • układy sterujące np. oświetleniem,
  • układy samoczynnego załączenia rezerwy (SZR).

Parametry techniczne rozdzielnic

Rozdzielnice nN w zależności od przeznaczenia i pełnionych funkcji mogą różnić się między sobą, głównie pod kątem parametrów, aspektów technicznych i wynikającej z tego ich konstrukcji.

Podstawowe parametry rozdzielnicy nN:

  • Un [V] – napięcie znamionowe,
  • In [A] – prąd znamionowy,
  • Icw [kA] – prąd znamionowy krótkotrwały wytrzymywany,
  • stopień ochrony IP / IK:
    • IP – ochrona przed ciałami stałymi i wnikaniem wody,
    • IK – ochrona przed uderzeniami mechanicznymi.

Cechy wyróżniające rozdzielnice ZPUE

Cechy wspólne wszystkich naszych rozdzielnic nN:

  • wysokie bezpieczeństwo obsługi,
  • wysokie parametry techniczne,
  • możliwość pracy we wszystkich układach sieci nN,
  • elastyczność, możliwość wyposażenia w szeroką gamę aparatury,
  • modułowa konstrukcja pozwalająca w prosty sposób rozbudowywać istniejące zestawy i projektować nowe,
  • długi okres eksploatacji,
  • zgodność z normami IEC.

W trosce o bezpieczeństwo obsługi i możliwość długoletniej, bezawaryjnej pracy, rozdzielnice nN wyposażone są standardowo w system blokad oraz w środki ochrony przeciwporażeniowej. Trwałość naszych rozdzielnic zapewnia solidna obudowa metalowa wykonane zgodnie z wymaganiami normy PN EN 61439-1, których przewidywany czas eksploatacji w normalnych warunkach pracy, wewnątrz pomieszczeń wynosi co najmniej 30 lat. Bezpieczeństwo naszych produktów potwierdzają wykonane badania typu, przeprowadzone w niezależnych akredytowanych jednostkach badawczych.

Warto podkreślić, że firma ZPUE S.A dostarcza kompleksowe rozwiązania, od zaprojektowania rozdzielnicy po wykonanie. Każda dostarczona rozdzielnica jest odpowiednio dopasowana do potrzeb klienta. Oczywiście, tym się wyróżniamy na rynku. Wszystkie rozdzielnice produkcji ZPUE S.A. dzięki przemyślanym rozwiązaniom przystosowane są do współpracy ze wszystkimi dostępnymi systemami SCADA.

Przykładowe rozdzielnice nN ZPUE

Oferujemy kompletny zestaw rozwiązań nN produkowanych dla obiektów przemysłowych, centrów handlowych, obszarów miejskich, a także do innych zastosowań. Kompaktowa rozdzielnica niskiego napięcia RN-W ma budowę modułową, co ułatwia jej rozbudowę i dostosowanie do specyficznych wymagań. Jednocześnie, dzięki specjalnemu systemowi blokad, wymiana bezpieczników i inne prace konserwacyjne mogą być przeprowadzane szybko i bezpiecznie.

Rozdzielnica ZPUE ZR-W przeznaczona jest do rozdziału energii w różnych obiektach przemysłowych: farmaceutycznych, chemicznych, hutach i innych. Znajduje również zastosowanie na lotniskach, w szpitalach, centrach handlowych itp. Sposób konstrukcji jest ukierunkowany na prosty montaż, łatwą wymianę modułów oraz bezproblemową rozbudowę całego systemu.

Nasza oferta rozdzielnic niskiego napięcia obejmuje również skrzynki kablowe, pomiarowe i aluminiowe, termoutwardzalne boksy oraz inne rozwiązania dla sektora energetycznego.

Czym są rozdzielnice?

Rozdzielnice stanowią grupę urządzeń elektroenergetycznych pełniącą funkcję zespołu urządzeń rozdzielczych, zabezpieczeniowych, pomiarowych, sterowniczych i innych elementów umieszczonych w specjalnej obudowie. Oprócz tych urządzeń wewnątrz obudowy znajdują się np. szyny zbiorcze, połączenia elektryczne, elementy izolacyjne oraz osłony. Głównym zadaniem takiej konstrukcji jest rozdział energii elektrycznej, a także łączenie i zabezpieczenie linii obwodów elektrycznych. Jednym z rodzajów rozdzielnic są rozdzielnice średniego napięcia.

Charakterystyka rozdzielnic SN

Rozdzielnice SN, czyli rozdzielnice średniego napięcia są to takie urządzenia, których napięcie znamionowe według normy IEC 62271-200 wynosi od 1 kV do 52 kV. Natomiast w praktyce najczęściej można się spotkać z napięciem znamionowym 7,2 kV, 12 kV, 17,5 kV, 24 kV, 36 kV. Rozdzielnice średniego napięcia przeznaczone są przesyłu i rozdziału energii elektrycznej oraz zasilania i zabezpieczenia urządzeń elektrycznych przed skutkami zwarć i przeciążeń. Do zadań rozdzielnic SN należy również zasilanie sieci niskiego napięcia poprzez transformatory SN/nN. Średnie napięcie może być wykorzystywane również bezpośrednio do zasilania maszyn elektrycznych dużej mocy, a także kolejowych linii trakcyjnych.

Parametry znamionowe rozdzielnic średniego napięcia

Do podstawowych parametrów znamionowych rozdzielnicy SN należą:

  • Ur [kV] – napięcie znamionowe,
  • Ir [A] – prąd znamionowy ciągły,
  • Ik (1s lub 3s) [kA/s] – prąd znamionowy krótkotrwały wytrzymywany,
  • Ip [kA] – 2,5x Ik dla częstotliwości sieci 50 Hz – prąd znamionowy szczytowy wytrzymywany,
  • IA [kA/s] – odporność na działanie łuku wewnętrznego,
  • klasa IAC (Internal Arc Classification) – odporność stron obudowy na zwarcie [AF; AFL; AFLR], F- front, L-boki, R- tył,
  • stopień ochrony IP / IK:
    • IP – ochrona przed ciałami stałymi i wnikaniem wody,
    • IK – ochrona przed uderzeniami mechanicznymi,
  • kategoria ciągłości pracy LSC (Loss of Service Continuity), [LSC1; LSC2; LSC2A; LSC2B],
  • klasa przegród [PM, PI]:
    • PM – przegrody metalowe,
    • PI – przegrody izolacyjne.

Parametry rozdzielnic SN dobierane są zgodnie z normą PN-EN IEC 62271-200:2022-02 „Wysokonapięciowa aparatura rozdzielcza i sterownicza. Część 200: Rozdzielnice prądu przemiennego w osłonach metalowych na napięcie znamionowe powyżej 1 kV do 52 kV włącznie”.

Typy pól rozdzielnic średniego napięcia

Rozdzielnice SN składają się z różnych typów pól (torów prądowych przeznaczonych do wykonywania określonych zadań). Wyróżnić można m.in.:

  • pola liniowe – łączące linie elektroenergetyczne z szynami zbiorczymi,
  • pola wyłącznikowe – łączące i zabezpieczające linie, sieci, transformatory itd.
  • pola transformatorowe – łączące uzwojenia transformatora z szynami zbiorczymi,
  • pola pomiarowe – zawierające odłącznik, zabezpieczenie oraz przekładniki napięciowe (opcjonalnie również prądowe),
  • pola odgromnikowe – służące do ochrony przed skutkami wyładowań atmosferycznych.

W zależności od potrzeb pola można łączyć w wiele różnych kombinacji.

Rodzaje rozdzielnic SN i przykłady

Firma ZPUE oferuje szeroki zakres bezpiecznych, niezawodnych i zoptymalizowanych rozdzielnic. Rozdzielnice średniego napięcia ZPUE mogą służyć do rozdziału pierwotnego i wtórnego energii elektrycznej, wykonuje się je w różnej izolacji, konstrukcji itd.

Rozdział energii

Rozdzielnice średniego napięcia można podzielić ze względu na rozdział energii:

  • pierwotny rozdział energii,
  • wtórny rozdział energii.

siec sredniego napiecia

Rozdzielnice pierwotnego rozdziału energii są zasilane z systemu elektroenergetycznego – za transformatorem WN/SN w stacjach GPZ. Swoje zastosowanie znajdują w stacjach rozdzielczych wytwarzających, przesyłających i użytkujących energię elektryczną. Przykłady takich rozdzielnic: RELF, RELF 2S, RXD.

Rozdzielnice wtórnego rozdziału energii są zasilane z rozdzielnic pierwotnego rozdziału – z GPZ, pracują w sieciach dystrybucyjnych. Ich przykłady to: TPM, Rotoblok, Rotoblok SF, Rotoblok VCB.

Rodzaj użytej izolacji

Wyróżniamy następujące rodzaje izolacji rozdzielnic SN:

  • powietrzna, AIS (Air Insulated Switchgear),
  • gazowa, GIS (Gas Insulated Switchgear).

Rozdzielnice w izolacji powietrznej to takie, w których powietrze atmosferyczne pełni rolę izolacji pomiędzy elementami czynnymi będącymi pod napięciem.

Rozdzielnice w izolacji gazowej to takie, w których izolacja zapewniona jest za pomocą gazu izolacyjnego innego niż powietrze atmosferyczne.

Najczęściej stosowanym gazem w rozdzielnicach w izolacji gazowej jest gaz SF6 (heksafluorek siarki). Bardzo dobre właściwości izolacyjne heksafluorku siarki w porównaniu z powietrzem sprawiają, że zastosowanie go może zmniejszyć dwukrotnie powierzchnię zajmowaną przez rozdzielnicę.

Konstrukcja

Biorąc pod uwagę konstrukcję rozdzielnice SN dzielimy na:

  • modułowe,
  • kompaktowe.

W rozdzielnicach modułowych każde pole funkcyjne (zasilanie, sprzęgło, pomiar itd.) znajduje się w odrębnej obudowie. Obudowy te są ze sobą zestawiane tworząc ciąg zwany właśnie rozdzielnicą. Przykłady takich rozdzielnic to: RELF, RELF 2S, RXD, Grupa Rotoblok, TPM (wykonanie rozbudowywalne).

Rozdzielnica kompaktowa to zazwyczaj rozdzielnica gazowa. Tu wszystkie pola funkcyjne oraz wszystkie aparaty tych pól zamknięte są w jednej obudowie. Najczęściej obudową wszystkich łączników rozdzielnicy jest hermetyczny zbiornik wypełniony gazem izolacyjnym. Są to zwykle rozdzielnice pierścieniowe – RMU (Ring Main Unit). Przykład: TPM.

System szyn zbiorczych

Według tej kategorii wyróżniamy następujące rozdzielnice:

  • jednosystemowe,
  • dwusystemowe.

Jednosystemowa rozdzielnica SN posiada pojedynczy system szyn zbiorczych. Przykłady rozdzielnic: RELF, RXD, Grupa Rotoblok, TPM.

Natomiast rozdzielnica dwusystemowa występuje z podwójnym systemem szyn zbiorczych. W ZPUE ten warunek spełnia rozdzielnica średniego napięcia RELF 2S.

Cechy wyróżniające rozdzielnice ZPUE

Cechy wspólne wszystkich naszych rozdzielnic SN:

  • wysokie bezpieczeństwo obsługi,
  • wysokie parametry techniczne,
  • możliwość pracy we wszystkich układach sieci SN,
  • elastyczność, możliwość wyposażenia w szeroką gamę aparatury,
  • modułowa konstrukcja pozwalająca w prosty sposób rozbudowywać istniejące i projektować nowe zestawy,
  • długi okres eksploatacji zgodność z normami IEC.

W trosce o bezpieczeństwo obsługi i możliwość długoletniej, bezawaryjnej pracy rozdzielnice SN wyposażone są standardowo w system blokad oraz w środki ochrony przeciwporażeniowej. Trwałość naszych rozdzielnic zapewni solidna obudowa metalowa wykonane zgodnie z wymaganiami normy PN EN 62271-200, których przewidywany czas eksploatacji w normalnych warunkach pracy, wewnątrz pomieszczeń wynosi co najmniej 30 lat. Bezpieczeństwo naszych produktów potwierdzają wykonane badania typu, przeprowadzone w niezależnych akredytowanych jednostkach badawczych.

Warto podkreślić, że firma ZPUE S.A dostarcza kompleksowe rozwiązania, od zaprojektowania rozdzielnicy po wykonanie. Każda dostarczona rozdzielnica jest odpowiednio dopasowana do potrzeb klienta. Oczywiście, tym się wyróżniamy na rynku. Wszystkie rozdzielnice produkcji ZPUE S.A. dzięki przemyślanym rozwiązaniom przystosowane są do współpracy ze wszystkimi dostępnymi systemami SCADA.

Dodatkowe informacje